Nasilone wzdęcia – kiedy konieczna jest konsultacja z lekarzem?

Lek. med. Andrzej Dubik

Wzdęcia są częstą przyczyną zgłaszania się pacjentów do gabinetów lekarskich.

Jest to dolegliwość trudna do zdefiniowania. Pacjenci opisują ją jako powiększenie obwodu brzucha i wiążą to z nagromadzeniem dużej ilości gazów jelitowych. Dla innych osób jest to nadmierne wydalanie gazów jelitowych (flatulencja) okresowo związane (lub nie) z dolegliwościami bólowymi brzucha.

Powietrze dostaje się w różnej ilości do przewodu pokarmowego podczas połykania pokarmów stałych lub płynów. Część tego powietrza wydostaje się z powrotem poprzez odbijanie, a część przedostaje się do dalszych części przewodu pokarmowego.

Innym źródłem gazów jelitowych jest fermentacja bakteryjna węglowodanów oraz niewchłanialnych lub nietrawionych składników pokarmowych (sorbitol, celuloza) z wytwarzaniem wodoru, metanu , siarkowodoru, jak również w mniejszych ilościach gazów o silnym zapachu – indolu i skatolu. Ilość gazów fermentacyjnych zależy zarówno od składu jakościowego mikroflory jelitowej, jak również od jej ilości (przerost bakteryjny jelita cienkiego – SIBO).

Zaburzenia motoryki związane np. z okresem pooperacyjnym czy też z zaparciem również sprzyjają powstawaniu zwiększonej ilości gazów.

Wzdęcia mogą towarzyszyć również chorobom organicznym przewodu pokarmowego – celiakii, chorobom zapalnym jelit, kamicy żółciowej. Nagłe powiększenie obwodu brzucha – z zatrzymaniem oddawania gazów i stolca, a następnie z wymiotami – może być objawem niedrożności, choroby wymagającej pilnej interwencji medycznej.

Wzdęcia, choć są dolegliwością uciążliwą i krępującą, najczęściej nie wymagają pilnej konsultacji lekarskiej. Jeśli natomiast są objawem towarzyszącym innym uporczywym dolegliwościom ze strony przewodu pokarmowego (krwawieniu, przewlekłej biegunce, ubytkowi masy ciała) powinny zostać skonsultowane przez lekarza.